Yapılarda dikey yönde ulaşımın vazgeçilmez en önemli araçlarından biri olan asansörlerin bütün bir kullanım ömrü boyunca, işletilmesi, bakımı ve kontrolüne ilişkin asgari kriterlerin, günümüze kadar çeşitli mevzuatla ele alındığı ve uygulamaya konulduğu bilinmektedir.
Her yaştan kullanıcısı bulunan ve yüksek riskli ürün grubunda yer alan asansörlerin ve bunlara ait güvenlik aksamlarının piyasaya arzından önce temel sağlık ve güvenlik gereklerini belirleyen 31/01/2007 tarih 26240 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren (95/16/AT) “Asansör Yönetmeliği” ve hizmete alınmasından sonra işletilmesi, bakımı ve yıllık kontrolleri ile ilgili hususların belirlenmesi, asansörün kullanım ömrü boyunca kontrol altında tutulabilmesi amacıyla “Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği” 18/11/2008 tarihli ve 27058 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak mevzuatımıza kazandırılmış bulunmaktadır.
Asansör, asansör güvenlik aksamları, diğer aksamlar ve asansör bakım faaliyetine yönelik piyasa gözetimi ve denetimi faaliyeti Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülmektedir.
İl Müdürlüğü olarak olağan/ihbar/şikâyet üzerine denetimler yapıldığı gibi bilgilendirici, eğitici toplantılarda yapılmaktadır.
İzmir İlinde 2014 yılının ilk 9 ayında gerçekleştirilen asansör denetimlerinde 70.587.TL.- İdari para cezası uygulanmış, ilave olarak;
-İl Müdürlüğümüz ve Ülke genelinde Kılavuz ray, üretici/İthalatçı denetlendi İl sınırlarımızda bulunan 2 üreticiden numune alınarak TSE ye test için gönderilmiş.Test sonuçları uygun gelmiştir.
-İl Müdürlüğümüz ve ülke genelinde Çelik tel halat, üretici/İthalatçıları denetlenmiştir.
Asansörlerin riskli bir makine olması ve doğrudan profesyonel kullanıcısı bulunmaması nedeniyle , bütün bir kullanım ömrü boyunca oluşabilecek yıpranma veya tahribata karşın, düzenli olarak aylık bakımının yapılması, bağımsızlığı ve tarafsızlığı akreditasyon yolu ile ispatlanacak üçüncü taraf muayene kuruluşlarına yıllık kontrolünün yaptırılması, Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği ile zorunlu hale getirilmiş bulunmaktadır.
Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliğinin mevzuatımıza kazandırılması neticesinde asansörlerin yıllık kontrolü, 01/01/2012 tarihinden itibaren ilgili idare olarak tanımlanmış olan yapı ruhsat makamlarının (belediyeler, belediye sınırları dışında kalan alanlardaki yapılar için valilikleri/il özel idareler gibi yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi verme yetkisine sahip diğer kurum ve kuruluşlar) koordinasyonunda, TS EN ISO IEC 17020 standardı kapsamında asansörlerde periyodik kontrol konusunda akredite olan A tipi muayene kuruluşları tarafından yürütülmektedir. Bu nedenle, belediyelerin kendi sorumluluk alanları içerisinde kullanılan asansörlerin yıllık kontrolleri için ilgili mevzuata uygun A tipi muayene kuruluşu ile protokol imzalayarak gerekli işbirliğini başlatmaları büyük önem arz etmektedir.
Amaç, ilgili mevzuata (direktif, standartlar) uygun üretim/montaj/işletme faaliyeti yürütmek olup, Bakanlığımızın sorumluluğu, söz konusu faaliyetlerin uygunluğunun kontrolüne yöneliktir.